28-4-1923 Rotterdam 18-4-2020 Rotterdam
Henk van der Pols, oud-wethouder en oud-locoburgemeester van Rotterdam is overleden. Van der Pols heeft de portefeuilles Sport, Recreatie en Wijkaangelegenheden en wethouder Haven en Economische Ontwikkeling, Bedrijven en Openbare Werken beheerd. Van der Pols is 96 jaar oud geworden.
Henk was lid van het Comité van Aanbeveling van Stichting Reis van de Razzia vanaf het moment van oprichting van de stichting in 2012. Bij lastige momenten op organisatorisch gebied kon Henk kon met zijn scherpe geest perspectief schetsen. Henk was een belangrijke steunpilaar van de stichting. Het interview dat hij heeft gegeven over zijn belevenissen geeft een diep inzicht in de omstandigheden van de mannen die zijn gedeporteerd bij de razzia van Rotterdam en Schiedam.
In 1944 werd Henk samen met 50 duizend anderen opgeroepen voor de Arbeitseinsatz om te werken aan het spoor in Duitsland, maar hij besloot daar geen gehoor aan te geven. Later werd hij onder dwang naar Duitsland gedeporteerd tijdens de razzia van Rotterdam en Schiedam. Hieronder volgt een fragment van het interview dat in 2012 met hem is gehouden.
Henk van der Pols:
Wij werden allemaal tewerkgesteld aan de reparatie van de Duitse spoorwegen. Maar ik was dus aangekomen in dat barakkenkamp. En ik weet nog goed, een grote forse vent, een waterstoker uit Schiedam, die zei: ‘Hier kun je toch niet liggen?’ Nou, die heeft drie of vier dagen en nachten, als we in die barak waren heeft hij gezeten en gehangen, maar die ging niet liggen. Maar, ook hij is gaan liggen en binnen een dag was je totaal vervuild. Nou, wij werkten daar met, ik denk, laat ik niet overdrijven, met vier- tot vijfduizend man en al die Lagers, al die kampementen in de omgeving, aan het herstellen van de Duitse spoorwegen. Want dat is een enorm industrieel gebied daar in dat Rijnland en die Duitsers wilden daar ook die spoorwegen laten lopen. Maar, ja, zó was die rails weer in orde en konden er een paar treinen overheen gaan. En in belangrijke mate was dat treinen met synthetische benzine, die van de Duitse Werken kwamen. Die naar het front moesten en zo, voor al die voertuigen op benzine. En nou, als het dan weer gerepareerd was, dan weer een paar Amerikaanse of Engelse jagers erboven en het eerste het beste doelwit was natuurlijk die locomotief. En als dat al niet geraakt werd dan donderden er wel een paar wagons van de rails.
En dan was weer hetzelfde. Weer, waar ze materialen natuurlijk vandaan haalden is een godswonder, maar weer kwam er nieuwe rails enzovoorts. Alleen als je dat ziet hoe dat gaat met de huidige techniek, wij moesten in de winter met onze blote handen, je had niets, moesten we die rails van de grond oppakken en dragen. En ik weet nog goed, daar heb ik ontzettend veel dankbaarheid voor, die Schiedamse kolenboer die zei altijd tegen mij. ‘Henk, blijf maar bij mij in de buurt.’ Want die kon goed dragen natuurlijk, dan liep je met die rails op je schouder, vijftig meter om het daar te brengen. Maar ik kon natuurlijk niet dragen, zo’n kale kantoorbediende, zo’n jonge man. Nou, het werd steeds erger en op het laatst was het zo dat we die reparaties alleen nog maar in de nacht konden verrichten. Dan zat je overdag, zat je in dat Lager in angst dat het gebombardeerd zou worden.
En ja, de doortraptheid van die organisatie. Het schaarse eten wat je kreeg werd op het werk uitgereikt. Met andere woorden, als er straks niet gewerkt zou worden had jij ook helemaal niet die homp brood niet of die zogenaamde soep die je kreeg. Dan was een soort dun water. In ieder geval was het wel zo, dat als dan inderdaad weer gebombardeerd werd dat, ja, dan vluchtte je. Want die spoorweg was natuurlijk uitermate een doel, hoewel ze natuurlijk ook andere dingen bombardeerden. Maar als je dan die, er was een grote bunker, maar als je dan naar die bunker rende ‘Keine Ausländer’. Mocht je er niet in. En dan waren wij nog begnadigd, want die andere mensen, die Polen en die Oekraïeners en die Russen waar je mee werkte die hadden een bordje om Ost op hun kleding. Dat betekende zelfs die mochten niet op het voetpad lopen.
Het volledige interview is te zien via de volgende weblink:
